Korkunç rakamlar

Ekonomi yönetiminin 2021 yılında faiz politikasında gerçekleştirdiği yön değişikliğinin etkileri günümüzde de sürüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Kasım 2021 tarihinde yaptığı açıklamada, “Faiz sebeptir, enflasyon neticedir. Bu görevde olduğum sürece faizle mücadelemi sonuna kadar sürdüreceğim ve enflasyonla mücadele mi de sürdüreceğim. Bu konuda Nas ortada. Nas ortada olduğuna göre sana, bana ne oluyor?” demişti. Erdoğan’ın “nas” söylemiyle faiz indirimi sinyali vermesinin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Nurettin Nebati atanmıştı. 21 Aralık 2021’de Nebati tarafından duyurulan Kur Korumalı Mevduat (KKM), Türk lirasının değer kaybına, döviz kurlarının yükselmesine, enflasyonun yıllık yüzde 80 seviyelerine ulaşmasına ve yüksek faiz oranlarının devam etmesine neden oldu.

Hükümetin faiz politikası, alım gücünün düşmesi ve maliyetlerin artmasıyla vatandaşları bankalara ve kredilere yöneltti. Bankalardaki toplam kredi hacmi 2024 yılında 15,6 trilyon TL’ye ulaşırken, 2023 yılında ihtisas ve ihtisas dışı kredilerin toplamı 11,2 trilyon TL olarak kaydedilmişti. Bu verilere göre, 2024 yılında toplam krediler bir önceki yıla kıyasla yüzde 37,7 artış gösterdi. Toplam kredi hacmi, 2020 yılında 3,4 trilyon TL, 2021 yılında 4,7 trilyon TL, 2022 yılında ise 7,2 trilyon TL olarak sürekli bir yükseliş trendi izledi.

MEVDUAT HACMİ YÜZDE 28,6 BÜYÜDÜ

Türkiye Bankalar Birliği’nin 2024 yılına ilişkin “illere göre kredi ve mevduat” verilerine göre, belirli bir uzmanlık alanının finansmanı için verilen ihtisas kredileri, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 46 artarak 1,2 trilyon TL’ye ulaştı. İhtisas dışı krediler ise yüzde 38,2 artışla 14,3 trilyon TL olarak gerçekleşti.

Bankalarda müşterilerin yatırdığı ve belirli bir süre sonunda geri ödenen mevduatların toplamı, 2024 yılında bir önceki yıla göre yüzde 28,6 artış gösterdi. Toplam mevduat hacmi, 2023 yılında 14,2 trilyon TL iken, 2024 yılında 18,3 trilyon TL’ye yükseldi.

İHTİSAS KREDİLERİNDE TARIM SEKTÖRÜ ÖNE ÇIKTI

İllere ve bölgelere göre kredi dağılımı incelendiğinde, ihtisas kredileri arasında tarım kredileri 835,2 milyar TL ile ilk sırada yer aldı. Bunu, 318,1 milyar TL ile diğer krediler, 43,5 milyar TL ile gayrimenkul kredileri ve 19,9 milyar TL ile turizm kredileri izledi.

İLLER BANKASI KREDİLERİ 75,8 MİLYAR TL’Yİ GEÇTİ

Yerel yönetimlerin altyapı ve üstyapı projelerine teknik ve mali destek sağlayan İller Bankası A.Ş.’nin kredileri de raporda yer aldı. İller Bankası’nın belediyelere sağladığı kredilerin il bazında dağılımı belirtilmediği için veriler ayrı bir kalem olarak gösterildi. İller Bankası’nın ihtisas ve ihtisas dışı kredileri, 2024 yılında toplam 75,8 milyar TL’ye ulaştı. 2023 yılında ise bu miktar 65,1 milyar TL olarak kaydedilmişti.

Ekonomi, 08 Haziran 2025 11:20