Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 2025 yılının üçüncü Enflasyon Raporu sunumunu gerçekleştirdi.

TCMB, enflasyon hedefini 2026 için yüzde 12'den yüzde 16’ya ve 2027 içinse yüzde 8'den yüzde 9'a yükseltti. 2025 içinse yüzde 24'lük yıl sonu enflasyon tahminini değiştirmedi. Ancak 2025 yıl sonu için enflasyon tahmin aralığını yüzde 25 ile yüzde 29 olarak açıkladı.

Karahan'ın konuşmasından öne çıkanlar şu şekilde:

KÜRESEL PİYASALARDAKİ TARİFE DENGESİZLİĞİ

Önümüzdeki dönemde de tüm para politikası araçlarını kullanmaya devam edeceğiz.

Sıkı para politikasıyla talep koşullarının dezenflasyonist etkisi arttı.

Sıkı para politikasının sonucunu kademeli olarak almaya devam ediyoruz.

Arz artışları enerji fiyatlarındaki jeopolitik gelişmeler kaynaklı yükselişi sınırladı.

Küresel piyasalarda portföy tercihleri ağırlıklı olarak hisse senedi yönünde oldu.

Küresel ticaret politikalarındaki son dönemdeki belirsizlik ikili anlaşmalara rağmen belirsizliğini koruyor.

Sektörel ölçekte açıklanan yüksek tarifeler de devam ediyor.

Büyüme beklentileri ise hala ocak ayının altında seyrediyor.

Sıkı para politikamızın hedeflenen bir sonucu olarak talep kompozisyonundaki dengeli seyir devam ediyor. Yıllık büyüme yavaşladı.

Talep koşullarının dezenflasyonist etkisi öngörülerimizle uyumlu şekilde arttı.

Temmuz'a ilişkin geçici veriler dış ticaret dengesinde iyileşmeye işaret ediyor.

Bu görünüm altında cari açığın milli gelire oranının 2. çeyrekte %1,3 civarında seyredeceğini tahmin ediyoruz.

Son Rapor döneminden bu yana enflasyon, tahmin ettiğimiz orta noktanın üzerinde olmakla birlikte, öngördüğümüz tahmin aralığında gerçekleşti.

Veriler dezenflasyonun süreceğini gösteriyor.

Temel mal enflasyonundaki yükselme geçici oldu.

Ağustos öncü verileri ana eğilimde kademeli yavaşlamanın devamına işaret ediyor.

Gıda grubunda zirai dona rağmen enflasyonda yavaşlama görüyoruz.

Beklentiler iyileşse de halen enflasyon tahminlerimizin üzerinde seyrediyor.

Beklentiler, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam ediyor.

YIL SONU ENFLASYON TAHMİNLERİ

Bu Enflasyon Raporu itibarıyla, orta vadeli tahminlerin sunulmasına ilişkin çerçevede bir değişikliğe gitme kararı aldık.

Veri akışına bağlı olarak revize edebileceğimiz “enflasyon tahminlerimizin” yanı sıra, rapor dönemleri arasında olağanüstü gelişmeler olmadığı sürece değiştirmeyeceğimiz “ara hedeflerimizle” karşınıza çıkacağız.

Bu ara hedefler, orta vadede enflasyonun yüzde 5’e gittiği dezenflasyon sürecinde, daha kısa bir vadede ulaşılması taahhüt edilen yıl sonu enflasyon düzeyleridir.

2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 25 ile yüzde 29 aralığında olacağını tahmin ediyoruz. 2026 sonu için ise tahminlerimiz, enflasyonun yüzde 13 ile yüzde 19 aralığına gerileyeceğine işaret ediyor. Enflasyonun 2027 yılında yüzde 9’a geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını öngörüyoruz.

Önceki raporda 2025 yıl sonu enflasyon tahminimiz olan yüzde 24 değerini 2025 yılı ara hedefimiz olarak koruyoruz. 2026 ve 2027 yılları için ise enflasyon hedefimizi sırasıyla yüzde 16 ve yüzde 9 olarak belirledik.

TCMB Başkanı Fatih Karahan'ın "Enflasyon Raporu 2025-III" sunumu sona erdi, soru-cevap bölümüne geçildi.

Ara hedeflere neden ihtiyaç duydunuz?

Önemli bir değişiklik. Bugüne kadar yaptığımız iletişimde ara hedefler tahmin görevi göüyordu. Enflasyonda hem belirsizlik yüksek tahminleri revize etmemiz gerekiyordu. bu ikisini bu toplantıdan başlayarak ayırmaya karar verdik. Çok uç gelişmeler olmaması durumunda değiştirmeyi düşünmüyoruz. ne kadar sapma olursa olsun hesabını şeffaf şekilde vereceğiz.

Son dönemdeki gidişatı nasıl tanımlarsınız? Sadece hizmetten kaynaklı ise bu problem nasıl aşılır? Daha sıkı bir para politikası faydalı olur mu?

Enflasyondaki ana eğilim sene başından bu yana ciddi anlamda düştüğünü görüyoruz. Yıl ortasında yaşanan çeşitli olaylara rağmen eğiliminin düştüğünü görmek önemli. Biraz daha eğitim ve kira kaynaklı katılık söz konusu. Para politikasının kolay etkileyeceği bir kalem değil. Aşağı yönlü eğilimin devam edeceğini gösteriyor. O kadar hızlı kırılmayacak bu katılık. Kararlılıkla kaldığımız sürece kıramayacağımız hiçbir katılık yok.

Bundan sonraki dönemde aynı büyüklükteki faiz indirimleri olması için hangi koşullar olmalı? İdeal faiz aralığı görüyor musunuz?

Enflasyon üzerindeki risklerin dengesi kararlarımızda önemli. Belli bir alanımız olduğunu düşünüyor, ihtiyatlı şekilde enflasyon görünümü bozmadan yapmak istiyoruz. Enflasyon piyasa beklentilerinin altında oldu ve bu bizim açımızdan önemli bir gelişme. Özellikle eğitim ve kira bizim tahminimizin üzerinde. Toplantı bazlı ilerliyoruz, veri akışına bazlı ilerliyoruz. Oto pilotta değiliz.

Kur politikanız tam olarak nedir?

TCMB Başkanı Fatih Karahan, "Hiçbir şekilde bu süreçte kur politikamızda bir değişiklik olmadı. Reel değerlendirme TL'ye olan ilginin artmasının doğal bir sonucu. Bu talebin değiştiği durumda reel değerlendirmenin olmadığını görmek normal. Son dönemde TL'ye olan talebin tekrar canlandığını görüyoruz."

TCMB Başkan Yardımcısı Cevdet Akçay, "Bütün bunları birbirine bağlayabilirsiniz. Sıkı para politikası önümüzdeki günlerde de devrede olacak. Geçmişte gördüğümüz reel değerlendirmelerin şimdi görmemenin herhangi bir problem teşkil edeceğini düşünmüyoruz."

Rezervler rekor seviyeye yükseldi. Bu sebeple politikanızda bir değişiklik olur mu? Para politikaların sıkılığını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Büyümenin dezenflasyon patikası ile uyumlu seyretmesi oldukça önemli. Kredi büyümesinde belirleyici olan politika faizinin büyümesi. Son ayda KOBİ kredi büyümesi bir miktar artmış durumda. Limitleri hızlı şekilde gevşetmesi yönünde talep var ama erken olduğunu düşünüyoruz. Limitleri kısa vadede değiştirmeyi düşünmüyoruz.

Geniş tanımlı işsizlik için Merkez Bankası'nın şu an ya da önümüzdeki sürece ilişkin alacağı bir aksiyon var mı?

Bu durum 2024'te başladı. İşsizlikte aşağı yönlü, atılda yukarı yönlü bir seyir gördük. 2020'de zamana bağlı eksik istihdam da oldu. Yarı zamanlı istihdamla karıştırmamak gerekiyor. Atıl işgücündeki artışın döngüsel değil yapısal unsurlardan kaynaklandığını değerlendiriyoruz.

Orta Vadeli Program'da bundan sonra ara hedefler mi sunulacak? Belirsizlik hedefleri ara hedeflerin üzerinde. Bunu nasıl anlamalıyız?

OVP'de bizim görüşümüz dikkate alınıyor. Sağlıklı içgüdüm içinde ilerliyoruz. Bu sene politika ufkunu da dikkate aldığımızda ara hedefi bir daha değiştirmeyeceğimiz için bu sene başlamak istedik. Gelişmeler olmadığı halde değiştirmeyeceğiz.