Kriz daha da derinleştiriyor, vatandaş nefes alamıyor

Siyaset, 10 Kasım 2025 10:19

CHP Kocaeli Milletvekili Prof. Dr. Mühip Kanko, Türkiye’de hızla artan hane halkı borçlarına ilişkin çarpıcı veriler açıklayarak hükümetin ekonomi politikalarını sert bir dille eleştirdi. Kanko, “Sadece yeni vergiler ve yüksek faiz politikalarıyla ekonomiyi yönetmeye çalışmak, krizi daha da derinleştiriyor. Vatandaş nefes alamıyor.” ifadelerini kullandı.

Kriz daha da derinleştiriyor, vatandaş nefes alamıyor

Kanko’nun değerlendirmesine göre, vatandaşların bankalara ve finans kuruluşlarına olan bireysel kredi ve kredi kartı borçları Ekim ayında 219 milyar lira artarak 5 trilyon 522 milyar liraya yükseldi.

Bununla birlikte, varlık yönetim şirketleri ve TOKİ’ye olan borçlar da dahil edildiğinde, vatandaşın toplam finansal borcu 5 trilyon 682 milyar liraya ulaşmış durumda.

•   Bireysel kredi borçları Ekim ayında 116 milyar lira artarak 2 trilyon 818 milyar liraya,

•   Kredi kartı borç bakiyesi ise 103 milyar lira artarak 2 trilyon 704 milyar liraya yükseldi.

•   2024 sonuna göre borçlarda %40,2 artış yaşanırken, yıl başından bu yana toplam borç 1 trilyon 611 milyar lira arttı.

Kanko, “Borç sarmalının boyutu, hükümetin uyguladığı politikaların halkın refahını değil, bankaların kârını büyüttüğünün açık göstergesidir.” dedi.

BATIK KREDİLERDE PATLAMA

Bankalar ve finans kuruluşlarının tahsil edemediği bireysel kredi ve kredi kartı alacakları 31 Ekim itibarıyla 221 milyar liraya yükseldi.

Yılbaşından bu yana batık kredilerde %98 oranında artış yaşandığını belirten Kanko, “Bu tablo, vatandaşın borcunu ödeyemediğini, sistemin çökmekte olduğunu gösteriyor.” ifadelerini kullandı.

Merkez Bankası verilerine göre, vatandaşların TOKİ’ye olan borçları 80 milyar liraya, varlık yönetim şirketlerine olan borçları ise 79 milyar liraya çıktı.

Kanko, “Ev sahibi olma umuduyla TOKİ’ye borçlanan yurttaş bile artık nefes alamıyor. Bu ekonomi modeli iflas etmiştir.” diye konuştu.

4 MİLYONDAN FAZLA VATANDAŞ BANKALARIN TAKİBİNDE

Kanko’nun paylaştığı verilere göre, 2025’in ilk dokuz ayında 1 milyon 661 bin kişi daha borcunu ödeyemediği için bankalar tarafından takibe alındı.

Ocak–Eylül döneminde:

•   1 milyon 8 bin 777 kişi bireysel kredi,

•   1 milyon 261 bin 958 kişi kredi kartı borcunu ödeyemedi.

Bu iki grup içindeki mükerrer kayıtlar çıkarıldığında, toplam 1 milyon 660 bin 750 kişi kara listeye eklendi.

Önceki yıllardan borcu devam edenlerle birlikte bugün 4 milyon 164 bin 702 kişi bankaların takibinde bulunuyor.

Kanko, tabloyu “toplumsal bir borç krizi” olarak niteleyerek şöyle konuştu: “Bu rakamlar birer istatistik değil, çaresiz yurttaşların dramıdır. Hükümet halkı yoksullaştırırken, faiz ve vergi sarmalını sürdürüyor. Ekonomi yönetimi halka değil, bankalara çalışıyor.”