Enflasyonu düşürmenin bedeli işsizlik!

Ekonomist Mahfi Eğilmez yazısında, Türkiye’de son yıllarda gözlemlenen enflasyonla mücadele sürecinin istihdam üzerindeki etkilerine dikkat çekti. Eğilmez’in analizine göre, enflasyon düşerken işsizlik artıyor ve bu ilişki, 20. yüzyılın en bilinen ekonomik modellerinden biri olan Phillips Eğrisi ile birebir örtüşüyor.

Phillips Eğrisi, 1958 yılında Yeni Zelandalı iktisatçı Alban William Phillips tarafından geliştirildi. İngiltere ekonomisine ilişkin verilerle yapılan çalışmada, ücret artışları ile işsizlik arasında ters yönlü bir ilişki olduğu ortaya konmuştu. Zamanla bu analiz, ücret artışı yerine doğrudan enflasyon oranlarını temel alacak şekilde geliştirildi.

Eğilmez, bu modeli Türkiye’ye uyarlayarak, 1990–2024 yılları arasındaki yıllık enflasyon oranları ile işsizlik oranlarını grafik üzerinde karşılaştırdı.

Eğilmez’in yazısından ilgili bölüm şöyle:

"Buna göre Türkiye’de enflasyon oranıyla işsizlik oranı arasında biri artarken diğeri azalır şekilde gelişen (ters yönlü) ve güçlü bir ilişki olduğunu enflasyonu düşürmenin bedelinin işsizliğin artması olarak çıktığını söylememiz mümkündür.

Enflasyonla işsizlik arasındaki bu ters yönlü ilişki bize enflasyonun asla denetimden çıkarılmaması gerektiğini gösteriyor. Bu analiz bize enflasyon denetimden çıkıp da yükseldiğinde tekrar düşürebilmek için bu kez istihdamdan fedakârlık etmek gerektiğini anlatıyor.

Phillips Eğrisi analizi, belirli bir eğilimi gösterdiği için dikkate alınması gereken bir analizdir. Bu tür analizlerin doğru sonuçları vermesinin ve yol gösterici temel kuralı ise, kullanılan verilerin (enflasyon ve işsizlik oranı) gerçekleri yansıtacak şekilde doğru olarak tespit edilmesidir.

İşsizlik oranını, çalışmaya hazır olduğu halde iş arama kanallarına başvurmadığı için işsiz olarak görünmeyenleri de katarak bulduğumuz geniş işsizlik oranı olarak aldığımızda işsizlik oranının enflasyon düşüşüyle azalmadığını arttığı görürüz."

Ekonomi, 26 Mayıs 2025 13:28