2 Nisan boykotu işe yaradı mı?

Üniversite öğrencilerinin İmamoğlu protestolarının ardından başlattıkları 2 Nisan'daki tüketim boykotunun sonuçlarına ilişkin Toplum Çalışmaları Enstitüsü rapor yayımladı.

Enstitü, 2 Nisan’da gerçekleşen boykotu; Google Maps haritalarından elde edilen yoğunluk verileri, boykotun ertesi günü esnaf ve işletme çalışanlarıyla yapılan yüz yüze görüşmeler ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası istatistikleri ışığında analiz edildi. 

BOYKOTUN ERTESİ GÜNÜ AVMLERDE SON DURUM

İstanbul ve Ankara’da CHP seçmeninin de, AKP seçmeninin de yoğunlukta olduğu bölgelerden AVM seçen Enstitü, AKP’nin toplumsal tabanının güçlü olduğu ilçelerdeki AVM’lerde, boykotun ertesi günü olan yoğunlukta hafif bir artış gözlemledi. İstanbul’un Güngören, Başakşehir ve Esenyurt ilçelerindeki AVM’lerde, 2 Nisan’a kıyasla 3 Nisan’da yüzde 3 civarında bir yoğunluk artışı gözlendi.

CHP’nin toplumsal tabanının daha güçlü olduğu Şişli, Beşiktaş ve Sarıyer ilçelerinde bulunan AVM’lerde ise, 2 Nisan’a kıyasla 3 Nisan’da yüzde 28’lere varan bir artış gözlendi. 2 Nisan-3 Nisan değişimi, Şişli’deki AVM’de yüzde 28.66, Sarıyer’deki AVM’de 14.55, Beşiktaş’taki AVM’de ise yüzde 13.77 olarak kaydedildi.

‘SATIŞLAR DÜŞTÜ’ DİYENLERİN ORANI YÜZDE 56

Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün boykot raporunun ikinci bölümünü ise Ankara’da esnaf ve işletme çalışanlarıyla yüz yüze yapılan 384 görüşmenin sonuçları oluşturdu. Kendilerine boykotun etkisi sorulduğunda, 1-5 arası çalışana sahip işletmelerin yüzde 47,5’i satışların düştüğünü belirtti. 11 ve üzeri çalışanı olan işletmelerde ise bu oran yüzde 56’ya yükseldi.

Merkez Bankası’nın sunduğu ödeme sistemleri istatistiklerini mercek altına aldı. Bu istatistiklerde, maaş ödemelerini dışarıda bırakılarak ‘’geri kalan ödemeler’’ baz alındı. İstatistikleri detaylı tablolarla açıklayan Enstitü, “Bu çerçevede bayram ve bayramın hemen öncesinde yapılan maaş ödemelerinin tüketimi arttırıcı etkisine rağmen bu raporda yer verilen analizler de dikkate alındığında, 2 Nisan boykotunun tüketimde dikkate değer bir düşüşe neden olduğu söylenebilir” bulgusuna ulaştı.

Ancak maaş ödemeleri ve bayram gibi dönemsel etkilerin talep dinamiklerini doğrudan ve güçlü biçimde şekillendirdiğine dikkat çeken Toplum Çalışmaları Enstitüsü, “Dolayısıyla, 2 Nisan tarihinde gerçekleşen boykotun ekonomik etkilerini anlamak ve ölçmek için bu bölümde detaylandırılan yapısal ve dönemsel faktörlerin dikkate alınması gerekmektedir’’ ifadelerine yer vererek 2025 senesinde çalışan ödemeleri hariç tutulduğunda tüketim talebinde bayram öncesine göre yüzde 26’lık bir düşüş saptandığını belirtti.

Ekonomi, 07 Nisan 2025 12:05