Döviz yükselince iflasın eşiğine geldiler

Merkez Bankası’nın kararının ardından dolar 17 lirayı aştı. Dolardaki artış devam ettikçe Türk Lirası’nın değeri de düşmeye devam ediyor. Vatandaşın cebindeki Türk Lirası tarihinin en değersiz günlerini yaşarken zamların da ardı arkası kesilmiyor. Un, şeker, yağ, çay, yumurta, ekmek gibi birçok temel ihtiyaca zam üstüne zam yağdı. Gıda sektöründe yaşanan krizlerin yanında yurt içi ticaret yapan tüm şirketler de zamlardan olumsuz etkileniyor.

TÜİK verilerine göre, enflasyon kasımda yüzde 3,51 artarken yıllık bazda yüzde 21,31 oldu. Yıllık Yİ-ÜFE'ye göre, en düşük artış; yüzde 12,60 ile giyim eşyası, yüzde 19,66 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 22,23 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri alt sektörlerinde gerçekleşti.

Dolardaki artış ve dövizdeki hareketlilik nedeniyle artan girdi maliyetleri nedeniyle yurtiçi ticaret yapan şirketler zorlanıyor. Girdi hammaddeleri neredeyse %100 zamlandı. Döviz kurlarındaki aşırı dalgalanmanın ihracatı durduracak boyuta ulaştı.

HAMMADDELERE ART ARDA ZAM YAĞIYOR 

Hammadde sıkıntısının yaşandığını sektörlerinden biri de giyim sektörü oldu. Tekstil sektöründe İhracatçıyız ama hammaddeyi ithal ediyoruz. Dolayısıyla hammadde maliyetleri git gide artıyor. Özellikle giyime yılbaşından sonra yüzde 50 zam geleceği de belirtiliyor.

Kağıt hammaddesine çok fazla zam geldiği için tuvalet kağıtlarındaki fiyatlara da büyük zam geldi. Buna göre 6’lı kağıt havlunun fiyatı 25.75 TL'den 53.90 TL'ye, 24’lü tuvalet kağıdının fiyatı 66.90 TL'den 90.25 TL'ye, 32’li tuvalet kağıdının fiyatı ise 97.50 TL'den 131.50 TL'ye yükseldi. Öte yandan TÜİK açıklamasının ardından toz deterjan ürünlerinin fiyatları 87,90’dan 127 liraya, çocuk bezleri 44 liradan 59 liraya, Antep fıstığı ise 19 liradan 29 liraya yükseltilmişti.

Korona virüs salgını nedeniyle zor günler geçiren otomotiv sektörü, şu sıralar küresel çip tedarik sorunlarıyla boğuşuyor. Bu durum, özellikle sıfır araç üretimini ciddi şekilde etkiledi. Gelen zamlar ise hız kesmeden devam ediyor.

İFALASIN EŞİĞİNE GELDİLER

Her gün %5-6 değerlenen kur farkları yüzünden, İhracat yapan firmalar teklif veremez hale geldi. Dolayısıyla ihracat yapan firmalar, artık iflasın eşiğine geldi.

Öte yandan, Stokçuluğa karşı caydırıcılığın artırılmasını da içeren kanun teklifi, TBMM Sanayi ve Ticaret Komisyonu'nda kabul edildi. Caydırıcılığın artırılması amacıyla 50 bin lira olan alt sınır 100 bin liraya, 500 bin lira olan üst sınır ise 2 milyon liraya çıkarılacak. Dolayısıyla şirketler zam yapsalar fahiş fiyatçı olacaklar, malı satmayıp stok yapsalar stokçu damgası yiyip ceza alacaklar.

Türkiye’nin girdiği ekonomik kriz sarmalda yaşanan bu kur belirsizliği üretimden ticarete her sektöre büyük darbe vurdu.

Ekonomi, 18 Aralık 2021 13:04