İzmit'te tarihi Tekel duvarı yıkımı tartışma yarattı

Gündem, 03 Nisan 2021 23:17

Kocaeli Büyükiehir Belediyesi, İzmit Belediyesi'nin alt tarafında yer alan Tekel duvarını yıktı. İzmit Belediye Başkanı bu alanda Tekel duvarını da içine alan bir projemiz vardı, bize bilgi bile verilmeden gerçekleştirilen bu işlem vahşice bir yıkımdır şeklindeki sözlerle tepki göstermişti. AKP İzmit İlçe Başkanı Ali Güney'de sosyal medya hesabı üzerinden konuyla ilgili açıklama yaptı.

İzmit'te tarihi Tekel duvarı yıkımı tartışma yarattı

İzmit Belediye binasının alt tarafında yer alan yanan tekel binasına ait tarihi duvarın Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından öncesinde kendilerine bilgi de verilmeden yıkıldığını söyleyen İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet vahşice bir yıkım şeklindeki sözlerle tepki göstermiş ve o alan için önerdikleri projenin de dikkate alınmadığını vurgulamıştı.

Başkan Hürriyet tepkisini şu sözlerle dile getirmişti:

Sevgili İzmitliler bugün üzgünüz. Daha önce de defalarca dile getirdiğimiz, deprem de görmesine rağmen bir tuğlası bile düşmemiş, kentin hafızası sayılabilecek bir duvar. Kültürel anlamda da bir simge. Güçlendirilmesi mümkündü.

Etrafına cam ekleyerek çok güzel bir sosyal alan kazandırabiliriz diye düşünmüştük. Burası kentin en merkezi, en yeşil alanı. Burası tekel binasıydı. Geçmiş dönemde çok şey ifade ediyor. Oradan kalan tek duvardı. Sağlamlığı konusunda farklı görüşler vardı ama deprem görmesine rağmen hiçbir şey olmadı.

Böylesine vahşice yıkmak yerine, haberimiz olmadan, hiçbir şey söylemeden yıkmak yerine çok daha düzenli bir şekilde alınabilirdi. Paldur kültür dozer sokulmuş. Daha önce konuyu gündeme getirmiştik. Çalışmış olduğumuz bir proje vardı.

Ne yazık ki ülkemizde tarihi değerler korunmuyor. Güçlendirme konuşulmadan yıkıldı. Belki sonra yıkım kararı alınabilirdi ama yıkım böyle olmamalıydı. Tam da belediyemizin önü, haber bile verilmedi. 18 yıldır yıkılmayan şey neden birde bire yıkılıyor.

Yıkmak hiçbir zaman çözüm değildir diyen Hürriyet, “Korumak lazımdı. Yıkılacaksa bile daha düzgün bir şekilde yapılmalıydı. Koruma kuruluna yapılan baskıları da biliyoruz. Koruma Kurulunun 18 yıldır yıkılmayan yeri neden alelacele yıktığı sorgulanması gereken bir şey.

Hala tuğlaların üzerinde o dönemin üreticisinin ismi yazıyor. Paşabahçe ismi yazılıyor. Biz de belediyemizde hatıra olarak saklamak için birkaçını alacağız. İtirazlarımızı resmi olarak yapmıştık. Hiçbir itirazımız ve projemiz değer bulmadı. Bunun için üzgünüz. Burası sadece bir duvar değil. Burada bir tarih, yaşanmışlık vardı.

Her zamanki politika, önce bakımsız bırakılıyor ondan sonra oldubittiye getirilerek yıkılıyor. Keşke zamanında daha hassas olunsaymış. 18 yıldır bir taşı oynamamış. Yazık oldu. Burası aynı zamanda sivil toplum örgütlerinin toplanma yeri.

Ben bunun altında başka bir neden de aramıyor değilim ama kimsenin de günahını almayayım. Burası sendikaların, demokratik mücadele veren bütün kitlelerin önemli bir alanıydı.

Burası önemli bir toplanma alanı. Böylesine vahşi bir yıkıma gerek yoktu. Akıl akıldan üstündür. Ne yazık ki sözlerimiz de projemiz de değer bulunmadı. Üzgünüz. Risk varsa çözümü de muhakkak vardır. Burası tescilli bir alan.

Başkan Hürriyet'in bu tepkisinden sonra AKP İzmit İlçe Başkanı Ali Güney'de sosyal medya hesabından açıklama yaptı.

İşte o açıklamanın içeriği:

İŞ YAPMIYORSUNUZ, YAPANI ENGELLEMEYİN

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi tarafından İzmit’e değer katacak, şehrin marka değerini yükseltecek Yürüyüş Yolu Projesi kapsamında bugün Sabri Yalım Parkı içinde kalan eski tekel deposu kalıntısı duvarın yıkımı nedeniyle ortalığı ayağa kaldıran İzmit Belediye Başkanı Fatma Kaplan Hürriyet’e çağrımdır: İş yapmıyorsunuz, bari iş yapanı engellemeyin.

Tarihi bina dediğiniz yapıyla ilgili yıkım öncesi tüm görüşmeler yapılmış, 1960’lı yıllarda inşa edilen binanın “gizemli” yangın sonrası geriye kalan bu duvarının sağlıksız olduğu, her an yıkılıp can kaybı ya da yaralanmalara neden olabileceği tespit edilmiş, faydadan çok çevreye zarar getireceği anlaşılmış ve Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin yetki alanında yıkımı yapılmış.

Tekel binasının molozları arasından topladığınız o tuğlalara gelince; Üniversite çağında geldiğiniz İzmit’in tarihini bilemeyeceğinizi düşünerek diyorum ki, o tuğlaları Sayın Sefa Sirmen’e götürün, 1994’teki o “gizemli” yangınla ilgili size gerekli bilgileri versin. Hesap soracaksanız da kendisine sorun.

Öte yandan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi adına basın kuruluşlarına gönderilen haber metininde yıkımla ilgili 1 gün öncesinden İzmit Belediyesi'ne bilgi verildiğine dikkat çekildi.

İşte o haber metninin içeriği:

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Kocaelililerin can ve mal güvenliklerini korumak için çalışmalarını sürdürüyor. Büyükşehir, bu kapsamda, Turizm Bakanlığı Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kararı ile tehlike oluşturan Tekel Duvarı’nın yıkımı gerçekleştirdi. İzmit Merkezdeki Sabrı Yalım Parkı’nda bulunan Tekel Duvarı, hemen yanı başında yer alan çocuk parkı için büyük tehlike oluşturuyordu.

YÜKSEK KURUL: CAN VE MAL GÜVENLİĞİ TEHLİKESİ VAR

11 Mart 2021 tarihli Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu kararında şu ifadelere yer aldı: Kocaeli İli, İzmit İlçesi, Ömerağa Mahallesi, 279 ada, 11 parselde yer alan tescilli Tekel Binalarına ait duvar kalıntısı yüzeyinde oluşan yoğun bitki oluşumunun yapıda neden olduğu statik problemlerin can ve mal güvenliği açısından tehlike arz ettiği anlaşıldığından Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 7 Ekim 2020 tarih ve 4854 sayılı kararının geçerli olduğuna karar verildi”

“YANGINDAN SONRA GÜÇLENDİRME YAPILMADI”

Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 7 Ekim 2020 tarihli kararında 1993 yılında meydana gelen yangın sebebiyle ahşap yapı elemanları tamamen yok olan ve sadece beden duvarları ayakta kalan yapının can ve mal güvenliği için tehlike oluşturduğuna karar vermişti. Yangından sonraki süreçte herhangi bir müdahale ve güçlendirme yapılmadığı belirtilen raporda, mevcut kısımda can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla gerekli işlemlerin yapılmasını kararlaştırılmıştı.

YIKIM KARARI İZMİT BELEDİYESİ’NE İLETİLDİ

İlçe belediyeleri ile koordineli bir şekilde çalışma arzusunda olan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, Tekel Duvarı’nın yıkımıyla ilgili raporu 1 Nisan 2021 tarihinde İzmit Belediyesi’ne gönderdi. Gönderilen bilgilendirme yazısında Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararı hatırlatarak duvarın yıkım çalışmalarının başlayacağı vurgulandı. Büyükşehir, İzmit Belediyesi’ne gönderdiği yazıda, bahse konu alanda var olan çocuk oyun grubu, sokak aydınlatması ve benzeri yıkıma engel teşkil edecek yapıların kaldırılması ya da koruma altına alınmasını istedi.