Kocaeli vekili Gergerlioğlu bakana İsrail uçaklarını sordu

Dışişleri Bakanı Sayın Hakan Fidan, 29 Ağustos 2025 tarihli TBMM konuşmasında Türkiye’nin hava sahasını İsrail uçaklarına kapattığını, ayrıca limanların da kapatıldığını ve ticari ilişkilerin tümden kesildiğini açıklamıştır. Ancak uluslararası basında, uçuş takip sistemlerinde ve havacılık kaynaklarında İsrail tescilli uçakların Türk hava sahasını hâlen kullandığına dair iddialar gündeme gelmektedir. Bu durum, kamuoyunda uygulamanın kapsamı, istisnaları ve gerçek etkisi konusunda ciddi soru işaretleri doğurmuştur.

Ayrıca son iki yıla yakın süredir devam eden Gazze’deki soykırım süreci ve öncesinde, İsrail uçaklarına Türk hava sahasında hangi askerî alanların açıldığı da tartışma konusudur. Bu bağlamda konunun şeffaf biçimde aydınlatılması, dış politika beyanları ile fiili uygulamalar arasındaki farkın giderilmesi açısından elzemdir.
 
GERGERLİOĞLU’NUN BAKAN FİDAN’A YÖNELTTİĞİ SORULAR;

1.    2023 itibarıyla İsrail’e karşı yürürlükte olan kısıtlama/ambargo rejimi tam olarak nedir?

2.    “Türkiye hava sahasının İsrail’e kapatılması” ifadesi, hangi uçuş kategorilerini (hükümet/askerî, kargo, tarifeli yolcu, özel jet, diplomatik uçuşlar vb.) kapsayacak şekilde uygulanmaktadır?

3.    Bu kısıtlamaya dair resmî NOTAM’ların tarihleri ve metinleri nelerdir?

4.    2023 sonrasında Türkiye hava sahasını kullanan İsrail tescilli sivil hava araçları olmuş mudur? Olduysa, tarih-saat, çağrı adı, kuyruk tescili ve güzergâh bilgilerini açıklayacak mısınız? Hangi hukuki istisna kapsamında geçiş izni verilmiştir?

5.    Kısıtlamalar yalnızca hükümet/askerî ve/veya mühimmat taşıyan uçakları mı kapsamaktadır? Eğer öyleyse: Mühimmat tanımı ICAO Teknik Talimatları ile nasıl uyumlandırılmıştır? Bu kapsamda denetimler hangi kurumlarca yapılmaktadır?

6.    Eurocontrol ve komşu FIR makamlarıyla koordinasyon nasıl yürütülmektedir? Transit rotaların Türkiye FIR’ını by-pass ederek aynı amacı sağlamasına karşı bölgesel eşgüdüm sağlanmakta mıdır?

7.    Son iki yıla yakın bu soykırım döneminde ve öncesinde, İsrail tescilli veya İsrail makamlarınca kullanılan hava araçları için Türkiye hava sahasında hangi askerî hava sahası/koridorlarıaçılmıştır? Açma/etkinleştirme yapılan alanların tarih-saat, koordinat, kod (TSA/TRA/EA vb.) ve NOTAM/AIP SUP referans numaraları nelerdir? Bu uçuşlarda sadece transit geçiş mi yapılmıştır yoksa yakıt ikmali, tatbikat veya tanker ikmali gibi faaliyetler de olmuş mudur?

8.    2023 sonrası yayınlanan veya güncellenen NOTAM/AIP değişiklikleri nelerdir? Tam metinlerini paylaşır mısınız? İnsani yardım ve medevac uçuşları için istisna tanınıyor mu? Son üç ayda kaç uçuş bu kapsamda gerçekleşmiştir?

9.    Kısıtlamaların ihlali tespit edilirse uygulanan idari/cezai yaptırımlar nelerdir? Son üç ayda kaç ihlal tespiti yapılmıştır? Kamuoyunda paylaşılan uçuş takip verilerinde görülen İsrail uçuşları hakkında Bakanlığınızca inceleme yapılmış mıdır? Sonuçları nelerdir?

10.2024–2025 döneminde hükümetin İsrail’e yönelik açıkladığı ticaret ve ulaştırma önlemleri ile şimdiki rejimi arasında ne fark vardır? Resmî bir zaman çizelgesi yayımlamayı planlar mısınız?

11.Türkiye’nin ilan ettiği önlemler hakkında diplomatik nota teatisi yapılmış mıdır? Varsa nota tarih ve numaraları nelerdir?

12.Türkiye aleyhine ICAO veya diğer uluslararası platformlarda itiraz başvurusu yapılmış mıdır? Türkiye’nin savunma argümanları nelerdir?

13.Türkiye tescilli taşıyıcıların (THY, Pegasus vb.) İsrail ile ilgili uçuş planlamalarında yakıt ikmali ve handling kısıtlarının güncel durumu nedir?

Siyaset, 15 Eylul 2025 11:50